آب اکسیژنه در اثر چه چیزی تجزیه میشود
آب اکسیژنه در اثر چه چیزی تجزیه میشود را از سایت هاب گرام دریافت کنید.
هیدروژن پراکسید
هیدروژن پراکسید یا آباکسیژنه (H۲O۲) یک اکسنده متداول است که به عنوان سفیدکننده استفاده میشود.آب اکسیژنه برای حذف مواد آلی و معدنی که موجب فاسد شدن آب استخر میشوند بکار میرود. هیدروژن پراکسید سادهترین پراکسید است (پراکسیدها ترکیباتی هستند که دارای یک پیوند یگانه اکسیژن-اکسیژن هستند). آب اکسیژنه خالص H۲O۲ یک مایع ناروانی است که کمی آبی رنگ میباشد و با زحمت زیاد میتوان آن را تهیه نمود. آب اکسیژنهای که در داروخانهها به اسم آب اکسیژنه رقیق فروخته میشود محلولی است از آب اکسیژنه در آب که %۳ آن آب اکسیژنه است، مانند آب بیرنگ و بیبو است، مزه تلخی دارد و کمی اسیدی است. این مایع اکسیدکنندهای قوی است.
تجزیه این ماده باعث ایجاد رادیکالهای OH میشود که بیش از چند ثانیه در دسترس نمیباشند و در این مدت با خاصیت شدید اکسیدکنندگی خود، مواد آلی و معدنی را اکسید میکند.
کاربرد ها[ویرایش]
از آب اکسیژنه می توان برای شستشو و ضدعفونی جراحات سطحی استفاده نمود. در این صورت فرمول توصیه شده باید حداکثر ۵% باشد. تکه ای پنبه را به محلول آغشته کرده و به آرامی روی قسمت آسیب دیده بکشید.
این محلول می تواند جایگزین سفید کننده های شیمیایی باشد. برای سفید کردن لباس ها کافی است یک فنجان آب اکسیژنه را در ظرف آب ریخته و لباس ها را در آن خیس کنید. این ماده برای از بین بردن لکه خون بسیار مؤثر و فوری است.
برای درمان مشکلات قارچی مکرر پاها و انگشتان توصیه می شود از محلولی به نسبت نصف آب اکسیژنه و نصف آب استفاده گردد. شب ها چند دقیقه ای پاها را در این محلول خیس کرده و سپس کاملا خشک کنید.
استفاده از آب اکسیژنه به عنوان محلول شستشوی دهان و دندان ها بسیار مؤثر و مقرون به صرفه است. البته باید مراقب بود که بلعیده نشود زیرا ممکن است تحریکات داخلی ایجاد کند. علاوه بر خواص پاک کنندگی و ضدعفونی کنندگی دهان، آب اکسیژنه می تواند به درمان مؤثر التهابات لثه و عفونت های گلو نیز کمک کند. برای رفع التهابات توصیه می شود از حالت خالص آن استفاده کرد اما در صورت غرغره کردن باید با نصف مقدار آب مخلوط شده و چند ثانیه بیشتر طول نکشد.
اگر از آب اکسیژنه به عنوان محلول شستشوی دهان مرتب استفاده کنید متوجه خواهید شد که به مرور زمان دندان های شما سفیدتر از قبل شده است.
اب اکسیژنه برای از بین بردن لکه های پوستی عالی است. برای مشاهده تاثیر آن باید به طور مرتب طی دو هفته استفاده شود. توصیه می شود به کمک پنبه آغشته به آن روی لکه های پوستی البته به جز اطراف کشیده شود زیرا ممکن است تحریکاتی در پی داشته باشد.
50 میلی لیتر آب اکسیژنه 3% را در مایع ظرفشویی معمول بریزید و تاثیر فوق العاده آن در تمیزی ظرف ها را ببینید. برای تمیز کردن تخته گوشت و از بین بردن باکتری های آن مخلوطی از آب اکسیژنه 3% را با مقدار مساوی سرکه تهیه نمایید. همچنین برای نظافت و ضدعفونی کردن حمام و سرویس بهداشتی این نوع آب اکسیژنه را با مقدار مساوی آب مخلوط کرده و استفاده نمایید.
بسیاری از محصولات مراقبت از موها حاوی آب اکسیژنه هستند. شما هم می توانید در منزل محلولی آماده کنید که به درخشندگی موها کمک کند. 50% آب اکسیژنه 3% را با این مقدار آب مخلوط کرده و آن را در اسپری بریزید. آن را روی موهای خیس بپاشید و و مانند معمول شانه بزنید. درخشندگی موها به تدریج دیده می شود. مقدار بیش از حد استفاده نکنید زیرا ممکن است تاثیر نه چندان مطلوبی داشته باشد
بازیافت کاغذ
اب اکسیژنه در بازیافت کاغذ نقش موثری دارد و سفید کردن کاغذ های بازیافتی در برخی از کارخانه های بازیافت کاغذ بر عهده هیدروژن پراکسید است
ساخت موشک
در ارتفاعات زیاد به دلیل رقیق بودن اکسیژن موشک ها نمی توانند از اکسیژن استفاده کنند برای همین اکثر موشک هایک مخزن اب اکسیژنه دارند تا بتوانند از اکسیژن ان استفاده کنند
خصوصیات آب اکسیژنه[ویرایش]
به مرور آب اکسیژنه تجزیه و تبدیل به آب و اکسیژن میگردد. این عمل تجزیه در محیط بازی سریعتر و در محیط اسیدی کندتر از محیط خنثی صورت میگیرد. همچنین در نور یا گرما تجزیه میشود بنابراین باید در ظرف کدر و دور از گرما نگهداری شود. اگر مدت مدیدی آب اکسیژنه را انبار کنند، ممکن است کاملاً تجزیه و تبدیل به آب گردد. بر اثر گرد بعضی اجسام عمل تخریب آب اکسیژنه تسریع میگردد مانند گرد دیاکسید منگنز و گرد فلزات.
اگر بر روی محلول آب قدری از اجسام پایدارکننده مانند اسید فسفریک، اوره، اسید بنزوئیک و نظیر آنها بیفزایند، عمل تخریب بسیار کند میگردد. آب اکسیژنه اثر میکروب کشی ، بوبری و سفیدکنندگی دارد چنانکه اگر یک تکه کالباس قرمز را درون ظرف محتوی آب اکسیژنه قرار دهیم پس از چند روز محتویات ظرف کاملاً بیبو است و بوی گندیده نمیدهد. آب اکسیژنه رنگها را نیز تخریب میکند به همین دلیل تکه کالباس درون ظرف بعد از مدتی بیرنگ میشود.
موارد استعمال آب اکسیژنه[ویرایش]
لکه شراب قرمز، خون، قهوه و غیره را هم میتوان به وسیلهٔ آب اکسیژنه پاک نمود. محلول غلیظ H۲O۲ به عنوان یک اکسیدان برای سوخت موشکها نیز مورد استفاده قرار میگیرد. برخی از خمیر دندانها و سایر اجسامی که برای پاک کردن دندانها بکار میرود در موقع استعمال تولید آب اکسیژنه میکنند و اکسیژن این آب اکسیژنه دندان را سفید مینماید.
آب اکسیژنه در بیرنگ کردن شاخ، پشم گوسفند، پنبه، کتان، کنف، کاه، چوب، کاغذ، روغن، چربی، واکس، صابون، ابریشم، عاج، پر و غیره بکار میرود. رنگ بعضی لکههای صورت را هم آب اکسیژنه تخریب میکند. اگر موی سیاه را پس از شستن با کربنات سدیم (تا چربی آن برطرف شود) در محلول آب اکسیژنه بگذارند به رنگ روشن در میآید. اگر موی سیاه سر را با مخلوطی از ۱۰۰ گرم آب اکسیژنه ۳۰٪ و چهار قطره محلول ۲۵٪ آمونیاک تر نمایند و پس از ۱۰ تا ۲۰ دقیقه با آب خالص و سپس با محلول اسید استیکدار بشویند، بور مایل به قرمز میشود. وجود آمونیاک از این جهت لازم است که آب اکسیژنه در حضور قلیاییها سریعتر اکسیژن میدهد و در نتیجه موها تندتر بور میشوند. مصرف مکرر آب اکسیژنه برای مو مضر است زیرا که مو را شکننده مینماید. در جنگ جهانی دوم آب اکسیژنه ۸۵٪برای اکسیداسیون سریع الکل در زیر دریاییها و موشکها مصرف میکردند.
هیدروژن پراکسید در سلولهای جانوری و گیاهی نیز تولید میشود، در اندامکی به نام پراکسی زوم، چون پراکسید هیدروژن تولید شده مادهای سمی است توسط آنزیم کاتالاز به سرعت بسیار بالا به آب H2O و اکسیژن O2 تجزیه میشود تاهم سمیبودن آن از بین برود و هم به لیپیدهای تولید شده توسط اندامک شبکه آندوپلاسمی آسیبی نرساند.
کاربرد در پزشکی[ویرایش]
آب اکسیژنه در گذشته به دلیل خاصیت ضدعفونیکننده آن در پانسمان زخمهای عفونی استفاده میشد ولی امروزه به دلیل آسیبی که به بافتهای مجاور وارد میکند دیگر در پانسمان استفاده نمیشود و فقط گاه برای ضدعفونی لوازم یا سطوح استفاده میشود. از آنجایی که آب اکسیژنه بوبر است گاه در درمان زخمهای بدبو مورد استعمال قرار میگیرد. در قرصهای اریتزون ۳۶٪ آب اکسیژنه به ۶۴٪ اوره متصل است و چون این قرصها را در دهان بگذارند، اکسیژن میدهد. پس هم میکروبهای دهان را میکشد و هم دندانها را سفید مینماید. آب اکسیژن رقیق را برای قرقره کردن هم بکار میبرند.,و در ساختن داروهای سرما خوردگی تأثیر دارد
کاربرد در بهداشت استخرها[ویرایش]
آب اکسیژنه برای حذف مواد آلی و معدنی که موجب فاسد شدن آب استخر میشوند بکار میرود. تزریق این عنصر قبل از دستگاه UV باعث ایجاد رادیکالهای OH میشود که بیش از چند ثانیه در دسترس نمیباشند و در این مدت با خاصیت شدید اکسیدکنندگی خود، مواد باقیمانده آلی و معدنی را تجزیه میکند. بدین ترتیب نیاز به تعویض آب استخرها کاهش مییابد.
در صورتی که از آب اکسیژنه در آب استخرها استفاده شود دارای مزایا به شرح زیر است: ۱. آب اکسیژنه موجود در آب با دوز صحیح، برای شناگر غیرقابل تشخیص است. ۲. با آب به خوبی مخلوط میشود، غیر فرار است و تا زمان اکسید کردن مواد آلی در آب باقی میماند. ۳. خالص است و ایجاد املاح نمیکند. ۴. خورنده نیست و در نتیجه به تجهیزات و تأسیسات آسیب نمیرساند. ۵. ایجاد کف نمیکند، بیبو و بی طعم است. ۶. غیر سمی است ۷. ایجاد رسوب نکرده و در نتیجه آب کاملاً شفاف میماند.
شناسایی آب اکسیژنه[ویرایش]
در یک لوله آزمایشی که قبلاً چند سانتیمتر مکعب محلول بیکرمات پتاسیم و قدری اسید سولفوریک رقیق ریختهایم آب اکسیژنه میافزاییم در نتیجه رنگ آبی تند که بعداً تبدیل به سبز میشود، ظاهر میگردد. به همین طریق میتوان وجود آب اکسیژنه را در اریتزون ثابت نمود.
تهیه آب اکسیژنه در صنعت با روش خود اکسایش[ویرایش]
در این فرایند یکی از مشتقات آتراکینون مانند ۲-اتیل انتراکوینون بر اثر واکنش با هیدروژن در مجاورت کاتالیزور پالادیوم به آنتراهیدروکینون تبدیل میشود. با عبور هوا از ماده اخیر، محلول پراکسید هیدروژن ۲۰ درصد وزنی بدست میآید.
گریدهای هیدروژن پراکسید (آب اکسیژنه):[۱][ویرایش]
هیدروژن پراکسید (آب اکسیژنه) با توجه به نیازهای متفاوت آن در صنایع مختلف، به چند دسته تقسیمبندی می شود:
گرید دارویی (Pharmaceutical Grade) – هیدروژن پراکسید ۳ درصد[ویرایش]
این گرید را می توان از داروخانه به جهت تمیز کردن زخم ها و ضد عفونی کردن لوازم خانه تهیه کرد. این درجه از ماده به طور کلی حاوی تثبیت کننده است.
=== همچنین از ترکیب آب اکسیژنه ۳درصد و اوره و بنزالکونیومکلراید در آبدیونیزه، بعنوان محلول ضدعفونی کننده ی دست و سطوح استفاده میشود.
گرید آرایشگر (Beautician Grade) – غلظت معمولاً ۳ تا ۱۲ درصد[ویرایش]
این گرید به عنوان سفید کننده و تقویت کننده مو به کار برده می شود.
گرید معرف (Reagent Grade) – غلظت معمولاً ۳۰ درصد[ویرایش]
این گرید در آزمایش های علمی، تحقیقاتی، و پژوهشی است و از آن جایی که حاوی لرزشگیر است، در واکنش های مختلف شیمیایی استفاده می شود.
گرید های دیگر را نیز میتوانید در منبع مین قسمت مشاهده کنید.
منابع[ویرایش]
منبع مطلب : fa.wikipedia.org
مدیر محترم سایت fa.wikipedia.org لطفا اعلامیه سیاه بالای سایت را مطالعه کنید.
آب اکسیژنه
آب اکسیژنه
آب اکسیژنه یا هیدروژن پراکسید دارای خواص شیمیایی جالبی می باشد به دلیل آن که همان اندازه که عامل احیا کننده ی خوبیست، عامل اکسید کننده ی خوبی( اکسیدان) نیز می باشد. البته این شرایط هم در محلول های اسیدی و هم در محلول های قلیایی برقرار است.
عدد اکسایش اکسیژن در هیدروژن پراکسید، 1- می باشد، بنابراین آب اکسیژنه می تواند به O2 که دارای عدد اکسایشی صفر است اکسید شود و یا به H2O و یا -OH که هر دو عدد اکسایشی شان 2- می باشد، نیز کاهش یابد. در کل، هیدروژن پراکسید یک عامل اکسید کننده ی قوی می باشد.
پایداری:
از نظر حرارتی، هیدروژن پراکسید با توجه به معادله ی زیر ناپایدار می باشد:
واکنش از چپ به راست یک فرآیند خود به خودیست که با کاهش انرژی همراه است. اما تجزیه ی هیدروژن پراکسید در دمای 250C و در غیاب کاتالیزور، کند صورت می گیرد. پلاتین، نقره، مس، کبالت، دی اکسید منگنز، آهن و غیره از جمله کاتالیزورهایی هستند که تجزیه ی آب اکسیژنه را سرعت می بخشند.
البته برای این واکنش تثبیت کننده هایی مثل اسیدها، استانیلید، استانات ها و پیرو فسفات ها نیز وجود دارد.
هیدروژن پراکسید در غلظت های بیشتر از 65 درصد، مخلوط های انفجاری قوی ای را با خیلی از ترکیبات آلی تشکیل می دهد.
تا حتی در تماس با آن دسته از ترکیبات آلی نیز، عمل افروزش و یا احتراق صورت می گیرد.
اطلاعات بیشتر:
هیدروژن و اکسیژن به غیر از آب، اکسید دیگری را به نام هیدروژن پراکسید تشکیل می دهند که دارای فرمول مولکولی H2O2 می باشد. آب اکسیژنه در سال 1918 توسط تنارد ( Thenard ) کشف شد.
تنارد هیدروژن پراکسید را به صورت مقادیر ناچیز از واکنش نور خورشید بر روی آب دارای اکسیژن حل شده، بدست آورد. خواص شیمیایی H2O2 به طور گسترده متفاوت از خواص شیمیایی آب می باشد.
در استفاده از آب اکسیژنه بایستی به خوبی دقت کنیم. تصاویر زیر اثر آب اکسیژنه ی غلیظ بر روی پوست را نشان می دهد.
خواص فیزیکی:
کاربرد ها:
- H2O2 به عنوان ضد عفونی کننده و ضد باکتری بی ضرر و نیز برای تمیز کردن جراحات و زخم ها مورد استفاده قرار می گیرد.
- آب اکسیژنه به عنوان عامل سفید کننده برای لباس های ظریف و لطیف، پشمی، ابریشمی و خمیر چوب نیز استفاده می شود.
- محلول غلیظ H2O2 به عنوان یک اکسیدان برای سوخت موشک ها نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
- به عنوان عامل اکسید کننده در آزمایشگاه نیز کاربرد دارد.
جهت یادگیری بیشتر آزمایش زیر را انجام دهید.
دستورالعمل:
گروه مدرسه اینترنتی سایت تبیان - تهیه و تنظیم: طیبه موسیوند
منبع مطلب : article.tebyan.net
مدیر محترم سایت article.tebyan.net لطفا اعلامیه سیاه بالای سایت را مطالعه کنید.
جواب کاربران در نظرات پایین سایت
مهدی : نمیدونم, کاش دوستان در نظرات جواب رو بفرستن.
نمیدونم, کاش دوستان در نظرات جواب رو بفرستن.