بلعمی روزگاری را به وزارت سپری کرد
بلعمی روزگاری را به وزارت سپری کرد را از سایت هاب گرام دریافت کنید.
ابوالفضل بلعمی
ولادت
محمد بن عبیدالله بن محمد مشهور به ابوالفضل بلعمی در سال 229 هجری متولد شد.[۱] وی منسوب به شهر «بلعم» از شهرهای دیار روم[۲] می باشد.[۳] جدّ وی، رجاء بن معبد تمیمی هنگام حمله مسلمه بن عبدالملک به بلاد روم، به همراه وی به آنجا رفت و در همان جا ساکن شد و نسل او در آن منطقه تداوم یافت.[۴]
همچنین آورده اند که جد او «بهار» (بهار بن خالد بن مغیث) نام داشته است. بهار از شجاعان قبیله تمیم بوده که در سپاه قتیبة بن مسلم به مرو آمده و در منطقه ای به نام «بلعمان» ساکن شده است و به همین جهت به او بلعمی می گویند.[۵]
در مقدمه تاریخ نامه طبری به نقل از سمعانی آمده است: «وی از مردم بخارا است و احفاد او تا امروز (یعنی روزگار سمعانی سال 505) به بخارا بر جای مانده اند».[۶]
وزارت بلعمی
خاندان بلعمی شاید پس از برمکیان، پرآوازه ترین خاندان های باشند که به وزارت رسیده اند و نام و یادشان در کتاب های ادب و تاریخ به فراوانی آمده است.[۷]
ابوالفضل بلعمی ابتدا به وزارت امیراسماعیل بن احمد از سلاطین سامانی رسید.[۸] وی در زمان امارت نصر بن احمد سامانی هم از حدود سال 309 تا 326 متجاوز از پانزده سال وزارت داشت.[۹] او در این مدت در گسترش عدالت و انصاف و تدبیر امور مملکت تلاش نمود.[۱۰] ابوالفضل بلعمی در دفع شورشی که بر ضد نصر بن احمد به راه افتاده بود، سهم بسزایی داشت. این شورش از طرف «مرداویج زیاری»[۱۱] صورت گرفته بود بلعمی با ارسال نامه ای مرداویج را که از شهر ری به سوی گرگان لشکر کشیده بود او را از نبرد با امیر سامانی منصرف ساخت، «من صلاح نمی‌دانم تو با یک پادشاهی که صد هزار مرد نبرد از غلامان خود و بندگان پدر گرد او می‌گردند، نبرد کنی بهتر این است که تو گرگان را ترک کنی و برای حکومت ری با پرداخت مبلغی مالیات موافقت نمائی».[۱۲] مرداویج این پیشنهاد را پذیرفت و با امیر سامانی صلح کرد و برگشت.[۱۳]
در زمان نصر بن احمد سامانی قبل از بلعمی، ابوالفضل بن یعقوب نیشابوری و پس از بلعمی ابوعبدالله جیهانی به وزارت رسیدند.[۱۴]
وی در زمان وزارتش دستور ترجمه کلیه و دمنه از عربی به فارسی را صادر کرد و به فرمان او بود که رودکی آن را به نظم درآورد.[۱۵] پسر او ابوعلی بلعمی وزیر منصور بن نوح سامانی شد و کتاب تاریخ بلعمی را از عربی به فارسی ترجمه کرد.[۱۶]
ابوالفضل بلعمی نه تنها وزیر کاردانی بود بلکه در جنگ های سامانیان با دشمنانشان نیز شخصا شرکت کرد و در سال 308ق. در جنگی به سرداری حمویه بن علی با لیلی بن نعمان دیلمی شرکت داشت که این جنگ با پیروزی حمویه و قتل لیلی بن نعمان خاتمه یافت.[۱۷] او در سال 326 از وزارت عزل شد.[۱۸] علت عزل وی همانند نحوه مرگش چندان روشن نیست.[۱۹]
مقام علمی
ابوالفضل بلعمی شاگرد محمد بن عمرو مروزی و محمد بن نصر مروزی بوده است.[۲۰] وی از عالمان ادیب و اهل بلاغت بوده است. بنا به نقل ذهبی ید طولایی در انشاء و بلاغت داشت.[۲۱] وی به علم و علما احترام می گذاشت و رای و تدبیر او بسیار موثر بود.[۲۲]
ناصرخسرو در قصیده ای با مطلع:
آورده است:
کتاب «تلقیح البلاغه» از مهم ترین آثار ابوالفضل بلعمی است.[۲۴] کتاب «المقالات» از دیگر آثار مهم اوست.[۲۵] از دیگر آثار او می توان به الشامل، مفاخر المقاله فی اللغه، ملتقط الفتاوی و نظم الجمان اشاره کرد.[۲۶]
وفات
طبق قول مشهور وفات وی در سال 329 هجری بوده است.[۲۷] سمعانی می نویسد: وی در شب دهم ماه صفر 329 از دنیا رفت.[۲۸]
برخی به وفات او در سال 325 اشاره کرده اند.[۲۹] نرشخی می نویسد: این که برخی نوشته اند وی در زمان امیر نوح بن نصر و به دستور وی به قتل رسید درست نیست، چرا که وی در سال 329 درگذشته و زمان نوح بن نصر را درنیافته است.[۳۰]
پانویس
منابع
یدالله حاجی زاده، خاندان بلعمی، دانشنامه پژوهه، بازیابی: 4 بهمن 1391
منبع مطلب : wiki.ahlolbait.com
مدیر محترم سایت wiki.ahlolbait.com لطفا اعلامیه سیاه بالای سایت را مطالعه کنید.
ابوعلی بلعمی
ابوعلی بلعمی (متوفی حدود 383)، مورخ و ادیب ایرانی است که وزارت عبدالملک بن نوح و منصور بن نوح از پادشاهان سامانی را بر عهده داشت و به دستور منصور بن نوح «تاریخ طبری» را از عربی به فارسی ترجمه کرد. بلعمی در این ترجمه بسیاری از موارد «تاریخ طبری» را تلخیص کرده و در موارد بسیاری از منابع دیگری استفاده کرد به گونه ای که کتاب او حکم تألیف جدیدی را پیدا کرده است.
ولادت
محمد بن محمد بن عبیدالله التمیمی البلعمی معروف به ابوعلی بلعمی در بخارا تولد یافت. در ارتباط با دوران کودکی و ایام ابتدایی زندگی اش اطلاع چندانی در دست نیست. وی فرزند بلعمی بزرگ، ابوالفضل محمد بن عبیدالله بلعمی (م 329) است.[۱] که از وزیران سامانیان است
علت شهرت او به بلعمی به خاطر انتساب او و نیاکان وی به بلعمان از قراء مرو بود.
دوران وزارت
ابوعلی نخستین بار در 349 هجری به جای ابومنصور یوسف بن اسحاق به وزارت عبدالملک بن نوح رسید. برکناری ابومنصور و سپرده شدن وزارت به ابوعلی با پشتیبانی آلپ تَکین (متوفی حدود 359) که فرمانده خراسان بود صورت گرفت و همین کار اتحاد و دوستی بیشتری بین ابوعلی و آلپ تکین برقرار کرد، و او حامی ابوعلی شد و این دو بر آن شدند که هیچ کاری بی رایزنی یکدیگر انجام ندهند.[۲]
ابوعلی پس از عبدالملک بن نوح وزیر منصور بن نوح سامانی شد اما مدت وزارت او در دربار منصور روشن نیست. و در این دوره وزارت، گاه از آنِ ابوعلی و زمانی در دست ابوجعفر عتبی بوده است.[۲]
ابوعلی بلعمی و ترجمه تاریخ طبری
ابوعلی بلعمی همانند پدرش در نشر زبان فارسی تاثیر بسیار گذاشت و با ادیبان آن دوره از جمله ابوبکر خوارزمی (م383 یا 390) دوستی و مکاتبه داشت.[۲]
یکی از کارهای باارزش و ماندگار ابوعلی بلعمی، ترجمه و تلخیص تاریخ الرسل والملوک یا تاریخ طبری به دستور منصور بن نوح سامانی بود. او این کار را در سال 352 انجام داد که هنوز نیم قرن از وفات طبری نگذشته بود.[۳]
این ترجمه که شامل تمام تاریخ طبری است، ترجمه صرف و بدون تغییر این کتاب نیست. تفاوت کار بلعمی با طبری در این است که بلعمی نام روات و اسناد را حذف کرده و از ذکر روایات مختلف در یک مورد که در اصل عربی ذکر شده، پرهیز کرده است. او از اختلاف روایت های بر یک روایت که در نزد مولف یا مترجم مرجح به نظر رسیده، اکتفا جسته است و هر جا روایتی ناقص یافته آن را از مآخذ دیگر و در متن کتاب نقل کرده است و اشاره نموده که محمد بن جریر طبری این روایت را نیاورده است.[۴]
سید ابوالقاسم فروزانی می نویسد: «از آنجا که ترجمه ای که بلعمی از کتاب تاریخ الرسل والملوک به عمل آورده با حذف اسناد طولانی و نیز روایات متعدد در باب حادثه واحد همراه بوده و نیز در بعضی موارد به خصوص در مورد تاریخ باستانی ایران نکته هایی در بردارد که در اصل کتاب تاریخ طبری نیست، می توان این ترجمه را که به تاریخ بلعمی معروف است کتاب تاریخ مستقلی به شمار آورد و قدیمیترین تاریخ عمومی فارسی دانست.[۵] اثر بلعمی علاوه بر اضافاتی که درباره پیدایش جهان و عقاید ایرانیان در باب آغاز آفرینش آدم علیه السلام و... دارد، حوادث را تا سال 355 هجری ذکر کرده است در حالی که در تاریخ طبری حوادث تنها تا سال 302 آمده است بنابراین این بخش، پیوستی بر تاریخ طبری محسوب میشود.
ترجمه تاریخ طبری که برخی نام آن را «تاریخنامه طبری» خوانده اند، ماخذ و مرجع بسیاری از ترجمه های دیگر؛ مانند ترجمه ترکی شده است. زیرا به واسطه اطناب و تفصیل تاریخ طبری و زیادی حجم آن و اختصار و شیوایی ترجمه بلعمی مورد توجه قرار گرفته است.[۶]
برخی معتقدند ترجمه تاریخ طبری توسط ابوعلی بلعمی شخصا صورت نگرفته، بلکه این ترجمه توسط دبیران وی انجام گرفته است. محمد روشن مصحح تاریخ نامه طبری می نویسد: «ابوعلی بلعمی از پایه و مایه دانش، بهره چندانی نداشته و در این کار واسطه‌ای بیش نبوده و ترجمه ناب این اثر توسط دبیران و منشیان دانشمند و گمنام دیوان سامانیان انجام شده است.».[۷] اما برخی معتقدند برای این ادعا دلیل کافی در دست نیست.[۸]
در ارتباط با نام این کتاب نیز باید گفت برخی نام تاریخ بلعمی[۹] را برای این اثر مورد استفاده قرار میدهند. اما برخی نام «ترجمه تاریخ طبری»[۱۰] و یا «تاریخنامه طبری» را درست می‌دانند. مصحح این اثر در مقدمه آن، ذکر عنوان «تاریخ بلعمی» را برای این کتاب نادرست شمرده است. ایشان آورده است: «سپاس خدای را که تاریخنامه طبری که به نادرست در پاره ای از نگاشته های پارسی «تاریخ بلعمی» خوانده شده است... به انجام رسید».[۱۱]
وفات
تاریخ مرگ بلعمی چندان روشن نیست . گردیزی در کتاب زین الاخبار آن را در 363 ضبط کرده است که ظاهراً درست نیست ، چون عتبی در تاریخ یمینی ذیل رویدادهای 383 از ابوعلی یاد کرده است. بنابراین، مرگ بلعمی باید در این سال یا پس از آن روی داده باشد.[۲]
پانویس
منابع
منبع مطلب : wiki.ahlolbait.com
مدیر محترم سایت wiki.ahlolbait.com لطفا اعلامیه سیاه بالای سایت را مطالعه کنید.
ادبیات فارسی ششم(نمونه سوال درس اول)
*معنی هر یک از واژه های زیر را بنویسید
1(غفلت:............. 2(ربیع:................ 3(برافروخت:............... 4(گردون:...........
*پاسخ کوتاه بدهید.
1(انتهای جمله ی امری کدام علامت قرار می گیرد؟......... 2(در انتهای جمله ی عاطفی کدام علامت قرار می گیرد؟........
*در هر بیت واژه ی خواسته شده را مشخص کنید.
1(باد بهاری وزید از طرف مرغزار )نهاد:................( 2(برو از بهر او چشم دگر جوی)فعل امر:................(
*مرتب کنید
»دان – نور حق – فروغ –اندر – پیدایی-پنهان – است – وی – جهان – جمله – حق - ز«
.....................................................................................................................
*به سواالت زیر پاسخ دهید.
الف(بلعمی در کدام قرن می زیست؟.............
ب(بلعمی روزگاری را در وزارت کدام حکومت سپری کرد؟...............
ج(از تألیفات بلعمی؟............
د(نام او؟...........
منبع مطلب : farahani6.blogfa.com
مدیر محترم سایت farahani6.blogfa.com لطفا اعلامیه سیاه بالای سایت را مطالعه کنید.
جواب کاربران در نظرات پایین سایت
مهدی : نمیدونم, کاش دوستان در نظرات جواب رو بفرستن.
جواب : وزارت بلعمی
جواب جا خاخالی اینه
سلام
اوهوم 😐
اصلا سوالی که ما میپرسیم نیست😮😮😮
جواب جا خالی نوبت اول ششم اینه