دعوت دوستان به خواندن نماز اول وقت امر به معروف است

دعوت دوستان به خواندن نماز اول وقت امر به معروف است را از سایت هاب گرام دریافت کنید.

امر به معروف و نهی از منکر

امر به معروف و نهی از منکر از احکام عملی مسلمانان و به نظر شیعیان از فروع دین اسلام است. امر به معروف یعنی دستور دادن یا توصیه کردن از سوی فرد مسلمان به دیگران به انجام آنچه از نظر عقل یا شرع اسلام خوب در نظر گرفته می‌شود و نهی از منکر یعنی دستور دادن یا توصیه کردن از سوی فرد مسلمان به دیگران به انجام ندادن آنچه به از نظر عقل یا شرع اسلام بد در نظر گرفته می‌شود.^[۱]

در احکام دین، به تمام واجبات و مستحبات معروف و به تمام محرمات و مکروهات منکر گفته می‌شود بنابراین واداشتن افراد جامعه به انجام کارهای واجب و مستحب امر به معروف و بازداشتن آن‌ها از کارهای حرام و مکروه نهی از منکر است.

امر به معروف و نهی از منکر، واجب کفایی است^[۲] که اگر افرادی - به قدر کفایت - به انجام آن اقدام کنند، از دیگران ساقط می‌شود؛ و اگر همهٔ افراد آن را ترک کرده باشند، چنانچه شرایط آن موجود باشد، همهٔ آن‌ها ترک واجب کرده‌اند.^[۳]

شرایط امر به معروف و نهی از منکر^[۴][ویرایش]

اول ـ آن که امر و نهی کننده، معروف و منکر را بشناسد و یقین داشته باشد بوجوب معروف و حرمت منکر، و ایمن باشد از اشتباه خودش.

دوم ـ آن که احتمال بدهد که امر و نهی او تأثیر داشته باشد، پس اگر احتمال عقلایی ندهد که امر و نهی او اثر دارد، وجوب آن ساقط می‌شود.

سوم ـ آن کسی که واجب را ترک نموده یا فعل حرام را به جا آورده، اصرار به آن داشته باشد، پس اگر بداند که پشیمان شده و بعد مرتکب نمی‌شود ساقط می‌شود.

چهارم ـ آن که واجب بودن معروف و حرام بودن منکر در حق فاعل، منجَّز و ثابت باشد و در ترک واجب و فعل حرام عذری نداشته باشد، پس اگر فاعل معتقد باشد به مباح بودن فعل حرامی یا به جواز ترک واجبی در این صورت امر به معروف و نهی از منکر، ساقط می‌شود؛ و همین‌طور است در هر موردی که تارک واجب و فاعل حرام عذر داشته باشد.

پنجم ـ آن که در امر و نهی او مفسده و ضرری نباشد، پس با احتمال عقلایی به ضرر و مفسده، ساقط می‌شود.

تعریف معروف و منکر^[۵][ویرایش]

امر به معروف و نهی از منکر با وجود برخی شرایط واجب می‌باشد و در صورت نبود آن شرایط تکلیف ساقط می‌شود و آن‌ها عبارتند از:

امر به معروف ونهی از منکر خاص و عام^[۸][ویرایش]

مراتب امر به معروف و نهی از منکر^[۹][ویرایش]

برای امر به معروف و نهی از منکر، مراتبی است که اگر با عمل به مرتبه پایین‌تر، مقصود حاصل شود؛ عمل به مرتبهٔ بعدی جایز نیست و آن مراتب چنین است:

احکام امر به معروف و نهی از منکر^[۱۰][ویرایش]

آداب امر به معروف و نهی از منکر^[۱۱][ویرایش]

امر به معروف و نهی از منکر در قرآن[ویرایش]

و لتکن منکم امة یدعون الی الخیر و یأمرون بالمعروف و ینهون عن المنکر و اولئک هم المفلحون؛ و باید از میان شما گروهی مردم را به نیکی دعوت کنند و به کار شایسته وادارند و از زشتی بازدارند و آنان همان رستگارانند. (سوره آل عمران آیه ۱۰۴)

شما بهترین امتی هستید که برای مردم پایدار شده‌اید به کار پسندیده فرمان می‌دهید و از کار ناپسند بازمی‌دارید و به خدا ایمان دارید. (سوره مبارکه آل عمران آیه ۱۱۰)

و مردان و زنان با ایمان، دوستان یکدیگرند که به کارهای پسندیده وامی‌دارند و از کارهای ناپسند بازمی‌دارند. (سوره توبه آیه ۷۱)

امر به معروف و نهی از منکر در سخنان اهل بیت[ویرایش]

امر به معروف و نهی از منکر در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران[ویرایش]

در اصل هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به این جهت توجه ویژه و تأکید و تصریح گشته‌است. «در جمهوری اسلامی ایران دعوت به خیر، امر به معروف و نهی از منکر، وظیفه‌ای است همگانی و متفاوت بر عهده مردم نسبت به یکدیگر، دولت نسبت به مردم و مردم نسبت به دولت، شرائط و حدود و کیفیت آن را قانون تعیین می‌کند». (والمومنون بعضهم اولیاء بعض یامرون بالمعروف و ینهون عن المنکر).^[۱۵] با توجه به اصل هفتم از قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، لازم است که نظام اسلامی باید وزارتخانه، سازمان، مرکز وگروهی را با هر نام مناسب تشکیل دهد که وظیفه این گروه، همان اجرای صحیح قانون زندگی ساز امر به معروف و نهی از منکر باشد که خود پشتوانه‌ای محکم برای قدرتمندی نظام و برای حفظ مصالح آحاد مردم و جامعه انسانی اسلامی است. خدای متعال، پس از آن که دستور می‌فرماید بر این که برادری و اتحاد در پرتو توحید را مستحکم سازید و همواره از تفرق و پراکندگی دوری جوئید وبا این که قبلاً متفرق و دشمنان یکدیگر بودید، امروز با نعمت اسلام قدر نعمت اخوت را بدانید^[۱۶] می‌افزاید: (ولتکن منکم آمه یدعون الی الخیر و یامرون بالمعروف و ینهون عن المنکر واولئک هم المفلحون). «و باید از میان شما گروهی و امتی باشند که به خیر و نیکی دعوت نمایند، وامر به معروف و نهی از منکر کنند و اینان همان رستگارانند».^[۱۷]

امر به معروف و نهی از دیدگاه سید روح‌الله خمینی[ویرایش]

+

خمینی به این وظیفه همگانی که نظارت غیررسمی محسوب می‌شود اشاره و می‌گوید: «امر به معروف و نهی از منکر دو اصلی است در اسلام که همه چیز را می‌خواهد اصلاح کند. یعنی با این دو اصل می‌خواهد تمام قشرهای مسلمین را اصلاح بکند، به همه مأموریت داده، به همه، به تمام افراد زیر پرچم مأموریت داده که باید وادار کنید همه را به کارهای صحیح و جلوگیری کنید از کارهای فاسد»^[۱۹]

امر به معروف و نهی از دیدگاه مرتضی مطهری[ویرایش]

مرتضی مطهری نیز امر به معروف و نهی از منکر را وسیله ای برای پیشبرد اهداف اسلامی ترجمه کرده و می‌آورد: «... تمام هدف‌های مثبت اسلامی داخل در معروف و تمام هدف‌های منفی اسلامی داخل در منکر است، و گرچه در امر به معروف و نهی از منکر تعبیر امر و نهی هست ولی با توجه به قرائنی …، مقصود از آن تنها امر و نهی لفظی نیست، بلکه مقصود استفاده کردن از هر وسیله مشروع برای پیشبرد هدف‌های اسلامی است. پس اگر بخواهیم روح امر به معروف و نهی از منکر را با ترجمه و تعبیر فارسی خودمان بیان کنیم باید بگوییم: لزوم استفاده از هر وسیله مشروع برای پیشبرد اهداف اسلامی.»^[۲۰]

− − −

امر به معروف و نهی از دیدگاه سید علی خامنه‌ای[ویرایش]

خامنه‌ای در مورد شرایط نهی از منکر تصریح می‌کند:

نهادهای متولّی امر به معروف و نهی از منکر در حکومت ایران[ویرایش]

امر به معروف و نهی از منکر وظیفه ای عمومی است، ولی علاوه بر این، در جمهوری اسلامی نهادهایی به‌طور ویژه این فریضه را دنبال می‌کنند. از جمله مهم‌ترین این نهادها ستاد احیاء امر به معروف و نهی از منکر است که طبق آنچه در اساسنامه خود آورده، «احیاء فریضه امر به معروف و نهی از منکر در جامعه اسلامی» را هدف خود می‌داند. این ستاد در سال ۱۳۷۲ به ریاست احمد جنتی تشکیل و شروع به کار نمود.

همچنین با هدف اجرای این فریضه و تعالی جامعه، «طرح امر به معروف و نهی از منکر» در سال ۱۳۸۹ در مجلس شورای اسلامی مطرح شد. طبق این طرح «به منظور سیاستگذاری در زمینه فریضه امر به معروف و نهی از منکر و گسترش فرهنگ آن در جامعه و ساماندهی امور مربوط به این فریضه، نظارت بر کلیه فعالیتهای دولتی، غیردولتی و مردمی و هماهنگی بین دستگاه‌ها، شورایی به نام «شورای سیاستگذاری امر به معروف و نهی از منکر» به ریاست نماینده رهبری در شورا تشکیل می‌شود.»^[۲۱]

علاوه بر اینها، طرح تأسیس «سازمان امر به معروف و نهی از منکر» هم‌اکنون در کارگروه کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی قرار دارد.^[۲۲]

پانویس[ویرایش]

منابع[ویرایش]

منبع مطلب : fa.wikipedia.org

مدیر محترم سایت fa.wikipedia.org لطفا اعلامیه بالای سایت را مطالعه کنید.

شیوه های دعوت دوستان به نماز

اهداف مقاله:

1.‌ آشنایی با اینکه چگونه می‌توان دوستان را به نماز خواندن تشویق کرد.

2.‌ شناخت شیوه‌های جذب دوستان به نماز چیست.

مقدمه

دوستی، رابطه‌ای کامل‌تر و برتر از معاشرت ساده و همزیستی مـعـمـولـی است. یک فرد ممکن است در محیط زندگی، یا محل کار، یا سر کـلاس بـا افـراد مختلف برخورد داشته باشد، بدون اینکه بین او و آنـان صـمـیمیت و همدلی و همراهی وجود داشته باشد. چنین رابطه‌ای را دوسـتـانه نخوانند. دوستی گوهری است گران‌سنگ و ودیعه‌ای اسـت الـهـی رابـطـه‌ای است از عمق دل و جان و وحدت‌آفرین که انـسـان‌هـا را بـه هـم پـیوند داده، دلسوز یکدیگر و همدم و همراه هم می‌سازد و در غم و شادی‌ها شریک و دمساز می‌کند.

امـیـرمـؤمـنـان علی(علیه السلام)می‌فرماید: "دوستان، یک روح‌اند در جسم‌های جداجدا و گوناگون".[1]

بهترین دوستان کسانی هستند که در سرای آخرت هم در کنار هم باشند. خدا در قرآن می‌فرماید: "مردان و زنان باایمان دوستان یکدیگر (و در ترجمه‌ای دیگر، یار و یاور یکدیگر)‌اند که همدیگر را به کارهای پسندیده وامی‏دارند و از کارهای ناپسند باز می‏دارند. [2]

در این بخش به مسئلۀ فرهنگ‌سازی نماز در جمع دوستان خواهیم پرداخت.

1. راهکارهایی برای تشویق بیشتر دوستان نمازخوان به نماز

پایبند بودن به مسائل دینی در جمع دوستان از عوامل قوام و پایداری دوستی است. به طور یقین این پایداری و انسجام بدون حرکت و تلاش و همکاری متقابل حاصل نخواهد شد. حرکت جمعی رشد جمعی را در پی دارد و رشد جمعی بدون تعهد دوستانه و صمیمانه حاصل نمی‌شود. یکی نشانه های این تعهد می‌تواند کمک دوستان به یکدیگر در موضوع مهمی همچون نماز باشد. اهمیت دادن به نماز، نماز اول وقت، نگاه عمیق معرفتی به نماز و... از قبیل موضوعاتی است که در بین جمع دوستان و با همیاری آنها می‌تواند تحقق پیدا کند. اکنون راهکارهایی را بررسی می‌نماییم که به وسیله آنها می‌توان دوستان نمازخوان خود را بیشتر به نماز تشویق کرد.

الف) تقویت اعتماد به نفس

کسی که اعتماد به نفس، میدان را خالی می‌کند. میدان خالی فضا را برای جولان نامحرمان و بیگانگان فراهم می‌سازد. گاهی فرد به علت مواجهه با محیط های ناسالم، تمسخر افراد نادان و همچنین خجالتی بودن، در خواندن نماز کاهلی نشان می‌دهد. در چنین وضعیتی اگر انسان اعتماد به نفس نداشته باشد، میدان را خالی و نماز را ترک می‌کند. در خصوص این افراد باید اعتمادسازی نمود. تقویت حس تکلیف مداری در بین دو دوست یا جمع دوستان و از میدان در نرفتن به صورت دست جمعی می‌تواند تمرینی مناسب و کمک شایانی در هنگام تنها بودن و مواجهه با این معضل باشد. دست خدا همراه جماعت است.[3]

ب) حذف دوستان ناباب

قواعد و قوانینی را برای جمع دوستانه‌مان تنظیم و تدوین کنیم. وجود این قوانین جمع دوستانه ما را از آفتهای مختلف حفظ خواهد کرد. یکی از آن قوانین می‌تواند منع حضور افراد ناشایست در گروه باشد. وجود افراد بی‌اخلاق و کاهل نماز بر روی رفتار انسان تأثیر مستقیم دارد. چه بسا جوانانی که به مسائل دینی و نماز علا قه‌مندند، ولی نشست‌وبرخاست با افراد سست‌ایمان به مرور زمان حالات و رفتار آنها را عوض می‌کند. زمانی به خود می‌آید که حال نماز و دعا و مناجات از او سلب شده است. لذا اگر دوستانی دارد که اهل نماز نیستند و به مسائل دینی و شرعی توجه ندارند و از خانواده‌های لاابالی هستند، باید به نحوی او را از آنها جدا کرد و دوستانی مناسب را جایگزین آنها نمود. در قرآن می‌خوانیم: "و روزی که ستمکار دست‌های خود را می‌گزد [و] می‌گوید: ای کاش با پیامبر همراهی می‌کردم. وای بر من کاش فلانی را به دوستی نمی‌گرفتم او مرا از ذکر [خدا] گمراه ساخت پس از آنکه به من رسیده بود و شیطان همواره فرو گذارنده انسان است".[4]

ج) کمک برای خواندن نماز قضا

یکی از عوامل کاهل‌نمازی، انباشته شدن نمازهای قضا می‌باشد. فرد با دیدن نمازهایی که نخوانده، احساس یأس و ناامیدی می‌کند. نتیجه این یأس، نخواندن نمازهای قضاشده و سستی در خواندن نمازهای پیش روست. این مشکل را قبل از آنکه به معضلی حل‌ناشدنی تبدیل شود باید چاره نمود. نقش دوستی شفیق و یاری همراه در حل شدن این مشکل را نمی‌توان نادیده گرفت. دوستان می‌توانند زمانی کوتاه را مثلاً نیم ساعت در هفته به خواندن نمازهای قضا به صورت دست‌جمعی اختصاص دهند. کار جمعی در مدت زمان کوتاه موجب تشویق و ترغیب و استمرار خواهد شد. اگر امکان داشته باشد، بهتر است از یک روحانی بخواهیم تا هر هفته نمازهای قضایمان را به صورت جماعت بخوانیم. امام علی(علیه السلام)فرمود: "کسی که در راه اطاعت خدا شخصی را یاری کند، بهترین یاران است".[5]

د) قرار بگذاریم همدیگر را برای نماز آگاه کنیم

گاهی انسان به نماز علاقه‌مند است، اما توجه مناسب به اوقات مخصوص آن ندارد. گاهی هم عادت نکرده است نمازهایش را سر وقت بخواند. برای آنکه نمازها سروقتش به جا آورده شود، به کمک و یادآوری نیاز داریم. فردی که با نماز مشکلی ندارد، یک تذکر و یادآوری کوچک او را تلنگری است تا به سوی انجام این فریضه الهی حرکت کند. دو دوست یا گروه دوستان می‌توانند با قراری قبلی به صورت چهره‌به‌چهره، به وسیله تلفن شهری و یا موبایل و... وقت اذان را به یکدیگر یادآور شوند. پیگیری این یادآوری نیز محبتی دوچندان است که دوستان می‌توانند به همدیگر داشته باشند. ابو ثمامه صائدی یار با وفای امام حسین(علیه السلام)در صحرای خونین کربلا روز عاشورا هنگام ظهر خدمت امام آمد و گفت: جانم ‏فدای تو! چنین می‏بینم که دشمنان به تو نزدیک شده‏اند. به خدا قسم تو کشته نخواهی شد مگر آنکه من پیش از تو کشته شوم.
دوست دارم خدای خویش را در حالی دیدار کنم که‏ این نماز را که وقتش نزدیک شده، بخوانم. امام، نگاهی به بالا افکند و فرمود: "نماز را به یادم آوردی، خدا تو را از نمازگزاران ذاکر قرار دهد. آری، اینک اول وقت نماز است". مهلتی از سپاه دشمن خواستند. آنگاه ابو ثمامه و جمعی دیگر، با امام حسین(علیه السلام)نماز جماعت‏ خواندند.[6] وی جزء سه نفری بود که تا عصر عاشورا زنده مانده ‏بودند. برخی گفته‏اند که بر اثر جراحت‌های بسیار بر زمین افتاد، خویشانش او را به دوش‏کشیده و از میدان به در بردند و مدتها بعد از دنیا رفت.[7]

ه) عقل و استدلال

تقویت ذهن استدلالی سد محکمی است در برابر سم‌پاشی‌ها و شبهاتی که مانند خوره به جان جوان امروز افتاده است. متأسفانه این شبهات از اولین چیزهایی که نشانه می‌روند، نماز است. باید به فکر خود باشیم و چاره‌ای بیندیشیم.
تقویت ابزار عقل و استدلال در مواجهه با سارقین عقیده به صورت فردی توفیق چندانی ندارد. بیان استدلالات مختلف و مطالعه و بررسی مسائل اعتقادی، اگر به صورت جمعی بوده و استاد خبره‌ای هم بر جریان ناظر باشد، چه بسا واکسنی قوی در برابر تمام شبهات موجود باشد و موجب قوّت استدلالی گردد. جمع‌های دوستانه بهترین فضا برای رسیدن به چنین هدفی است. اگر این جمع‌های به صورتی برنامه‌ریزی شود که به اوقات نماز منتهی گردد می‌شود اثر دوچندانی خواهد داشت.
به چند نمونه از موضوعات و راهکارهای قابل استفاده در این موضوع اشاره مختصری می‌شود.

و) معرفی منابع معتبر و امین

معرفی کتابهای مفید در زمینه اعتقادات و فلسفه نماز اهمیت و آثار و برکات نماز پیامدهای منفی دنیوی و اخروی ترک نماز، یکی از کارهایی است که در این زمینه می‌توان انجام داد. در این صورت علاوه بر اینکه دوستان با کتاب‌هایی که در این خصوص به نگارش درآمده آشنا می‌شوند، در فرصت‏های مناسب مطالب کتاب را با هم مرور می‌کنند و به بحث می‌گذارند. برای پیشرفت در روند کار می‌توان سؤال و جواب‏ هایی که قبلًا تهیه دیده شده را بین دوستان مطرح و جواب داده شود. البته لازمه‌‏اش مطالعه و ذهنیت قبلی است.

ز) گردش معرفتی

می‌توان هر از چند گاهی همچون عصرهای پنج شنبه یا جمعه به همراه جمع دوستانه‌مان سری به قبرستان زده و جلسه را آنجا برگزار نماییم. این مکان بهترین فرصت است تا مباحثی همچون گذر عمر و مرگ و بیهوده نبودن جهان هستی را یادآور شویم. این امر علاوه بر اینکه تأثیر بسزایی در کاهش روحیه تکبر و غرور دارد، انسان را به فکر و عبرت‌اندوزی فرو خواهد برد .

ح) ابزار احساس و عاطفه

ابراز علاقه به دوست یا دوستان کلید باز شدن قلب آنها برای شما است. کلام در صورتی اثرگذار است که یک دوست جایگاهش را در قلب دوست خود حفظ نماید. امام علی(علیه السلام)فرمود: "هر چه محبت داری نثار دوستت کن، اما هر چه اطمینان داری به پای او مریز".[8] بالاترین محبت‌ها در دوستی این است که در امور دینی تا می‌توانند همدیگر را یاری نمایند. دوستی که بر پایه خنده و خوش بودن طرح‌ریزی شده، بنای استواری ندارد. برای اینکه محبت خود را به دوستمان اثبات کنیم، پای کلام مولای خوبان می‌نشینیم که فرمود: "دوست راستین کسی است که تو را در برطرف کردن عیب‌هایت راهنمایی کند، در غیابت هوای تو را داشته باشد و تو را بر خودش ترجیح دهد".[9] اگر چنین فضایی در بین دوستان حاکم باشد، در دعوت یکدیگر به سوی اعمال دینی مانند نماز مشکلی نخواهند داشت.

2. راهکارهایی برای جذب دوستان به نماز

در جمع خوب دوستان اتفاق می‌افتد که یکی از آنها به هر علتی بی‌نماز می‌شود یا به آن اهمیتی اندک می‌دهند. این موضوع دلیل موجهی برای برهم زدن دوستی نیست. مولای خوبان فرمود: "آن‌که بر اثر هر گناهی از برادرانش کناره‌گیری کند، دوستانش کم می‌شوند"[10] و در جای دیگر فرمود: "هر که تنها با افراد بی‌عیب برادری کند، دوستانش اندک شوند".[11]

اینک به طور مختصر راهکارهای نمازخوان کردن چنین دوستی را بررسی می‌کنیم.

1.‌ قبل از هر کاری توان روحی و جسمی و روانی او را در عمل به خوبی‌ها و ترک بدی‌ها مد نظر داشته و فراتر از توانش از او انتظار نداشته باشید.

2. از سخت‌گیری و زیاده‌روی پرهیز نموده و نماز را سهل و آسان جلوه دهید. به او متذکر شوید که میزان وقتی که انسان در طول 24 ساعت روز، برای نماز صرف می‌نماید، در مقایسه با وقتی که انسان برای خواب و خوراک و حتی دیدن فیلم و یا اینترنت می‌گذارد چیزی نیست.

3. در هنگام گفتگو در مورد مباحث عقیدتی باید از جدال خصمانه و غرور و خودمحوری به دور بود و پرسش و پاسخ‌هایی که رد و بدل می‌شود باید نیکو، منطقی و اقناع‌کننده و برای کشف حقیقت باشد؛ لذا از بحث و جدل‌های بی‌فایده که ثمره‌ای جز بی‌احترامی به یکدیگر و بسته شدن راه‌های دیگر ندارد، جداً خوداری شود.

4. در صورتی که وی اقدام به اقامه نماز نمود، او را مورد تشویق قرار دهید.

5. صفات پسندیده و نقاط مثبتی را مد نظر قرار دهید که در او هست و همواره ایشان را به علت آن ویژگی های مثبت، مورد احترام و تکریم کنید.

6. گاهی از او بخواهید عیوب و اشتباهاتتان را خیلی دوستانه برایتان بازگو کند و به شما تذکر دهد. شما هم با تمام وجود صحبت‌های او را گوش داده و با کمال میل بعضی از عیب‌ها را پذیرا باشید. این کار موجب می‌شود احساس کند نظرات او را قبول دارید و به آن احترام می‌گذارید.

7. هرگز وی را سرزنش نکنید و از طریق نکوهش و سرزنش نخواسته باشید افکار و اندیشه‌های خود را به وی منتقل و یا تحمیل کنید و به جای این که بی‌نماز را به علت نماز نخواندنش سرزنش کنید یا مورد انتقاد قرار دهید. امام علی(علیه السلام) فرمود: "هرگاه مرد برادر خود را ناراحت (یا خجالت‌زده) کند او را از دست بدهد".[12]

8. بهترین روشی که از سوی معصومان:برای جذب دیگران به راه خدا معرفی شده این است که خودمان با اشتیاق و علاقه به احکام دینی اسلام عمل کنیم و همیشه به دستورهای دینی پایبند باشیم و با عمل خود دیگران را به دین دعوت کنیم. به عبارت دیگر احکام دینی را با عمل خود تبلیغ کنیم.

9. سعی کنید با او در بعضی از تشکل‌های مذهبی شرکت کنید. با برنامه قبلی از اعضای آن تشکل‌ها بخواهید به او توجه و احترام لازم داشته باشند.

10. از صمیم قلب برای موفقیت خودتان و برای هدایت او دعا کنید و بدانید که اگر در کارتان جدیت و اخلاص داشته باشید، حتماً موفق می‌شوید. اگر هم موفق نشدید، اجرتان پیش خدا محفوظ است و از این جهت جای نگرانی نیست.

11. چه خوب است رفتار شما با او به گونه‏ای باشد که تحت تأثیر اخلاق، عواطف و نحوه برخوردتان قرار گیرد. در این صورت به افکار و اندیشه‏های شما ـ به عنوان یک فرد نمازخوان مذهبی ـ علاقه‏مند می‌شود. برای رسیدن به این هدف باید این نکات را رعایت کنید:

الف) حتی المقدور در کارها پیش‌قدم باشید.

ب) اگر مشکلی برای وی ایجاد شد، با کمال خوش‏رویی به او در جهت رفع مشکلش کمک کنید.

ج) او را سرزنش و توبیخ نکنید؛ به خصوص در برابر دوستان و آشنایان و از جر و بحث و مجادله با وی پرهیز کنید.

برای اینکه راهکارهای بیان شده تأثیرگذاری لازم را داشته باشد نیاز است به قواعدی پایبند باشیم. این قواعد را مرور می‌کنیم.

قاعده اول، خیرخواهی است. نکته مهم این است که نیت ما برای هدایت مخاطب به سوی نماز از روی خیرخواهی و نه قصد تخریب و ضایع کردن باشد. وقتی نیت خیر شد قطعاً گفتار نیز گویای نیت قلبی خواهد بود.

قاعده دوم، احترام به مخاطب و حفظ کرامت و شخصیت و انسانیت اوست. چه بسا شخصی که می‌خواهیم به او تذکر یا در مسیر اصلاح یکی از عیوب او قدم برداریم در بسیاری موارد از ما بیشتر بداند و بفهمد و اهل عمل به دستورات دیگر دینی باشد و تنها در این مورد مرتکب خطا شده است.

قاعده سوم، شناخت و آگاهی می‌باشید. بدین معنا که ما به عنوان دلسوز و ناصح، نسبت به موردی که می‌خواهیم به مخاطب تذکر دهیم، باید از لحاظ شرعی و قانونی و عرفی اطلاعات کافی داشته باشیم.

قاعده چهارم، ممنوع بودن کنجکاوی بی‌مورد و افراطی در مورد مخاطب است. این اخلاق نکوهیده سد بزرگی جهت برقراری ارتباط با او می‌باشد.

قاعده پنجم، کلید فتح مشکلات یعنی صبر است. در ناملایمات و سختی‌های ‌احتمالی تبلیغ احکام دین، باید صبور بود و استوار باقی ماند. عجله و شتابزدگی، آفت تبلیغ دین است.

قاعده ششم که آخرین اصل از جذب مخاطب به نماز است، برخورد ساده، اما هنرمندانه با دوست بی‌نماز یا کاهل‌نماز است. به گونه‌ای که در جذب مخاطب به نماز و امر به ‌معروف و نهی از ‌منکر باید مانند هر اثر هنری، تلاش کرد تا محتوایی خوب در شکلی اثر‌گذار به مخاطب ارائه شود. نباید برای یک موضوع همیشه از یک روش ثابت استفاده کرد؛ بلکه لازم است با توجه به مخاطب و توانایی روش مناسب و شایسته‌ای را انتخاب کنیم.

نکته پایانی

مطالبی که در این فصل بدان اشاره شد، برنامه‌هایی عملی است که پیاده نمودن آنها نیاز به صبر ، حوصله و زمان دارد. بنابراین تمامی آنچه را ذکر شد نمی‌توان در فرصتی کوتاه عملی کرد، بلکه هر کدام از این موارد را به تناسب موقعیت و در فرصت‌های مناسب و به مرور زمان اجرا خواهند شد.

در هیچ یک از مراحل گفته‌شده از برخورد نیک و ملاطفت‌آمیز و احترام دریغ نکنید. با فشار و اجبار نمی‌توان نتیجه گرفت و چه بسا تأثیر منفی آن بیش از نقش هدایتگری آن باشد.

چکیده

در این بخش به مسئله فرهنگ‌سازی نماز در جمع دوستان خواهیم پرداخت.

1. راهکارهایی برای تشویق دوستان نمازخوان به نماز

الف) تقویت اعتماد به نفس

تقویت حس تکلیف مداری در بین دو دوست یا جمع دوستان و حضور در میدان به صورت دست جمعی می‌تواند تمرینی مناسب و کمک شایانی در هنگام تنها بودن و مواجهه با معضل عدم اعتماد به نفس نماید. امام علی(علیه السلام)می‌فرماید: "دست خدا همراه جماعت است".[13]

ب) حذف دوستان ناباب

در قرآن می‌خوانیم: "و روزی که ستمکار دست‌های خود را می‌گزد (و) می‌گوید: ای کاش با پیامبر همراهی می‌کردم وای بر من کاش فلانی را به دوستی نمی‌گرفتم او مرا از ذکر (خدا) گمراه ساخت پس از آنکه به من رسیده بود و شیطان همواره فرو گذارنده انسان است.[14]

ج) کمک برای خواندن نماز قضا

یکی از عوامل کاهل نمازی انباشته شدن نمازهای قضا می‌باشد. فرد با دیدن نمازهایی که نخوانده احساس یأس و ناامیدی می‌کند. دوستان میتوانند زمانی کوتاه را مثلاً نیم ساعت در هفته اختصاص به خواندن نمازهای قضا به صورت دست جمعی بدهند. کار جمعی در مدت زمان کوتاه موجب تشویق و ترغیب و استمرار خواهد شد.

د) قرار بگذاریم همدیگر را برای نماز آگاه کنیم

فردی که با نماز مشکلی ندارد یک تذکر و یادآوری کوچک او را تلنگری است تا او را برای انجام این فریضه الهی حرکت دهد. دو دوست یا گروه دوستان می‌توانند با قرار قبلی به صورت چهره‌به‌چهره، به وسیله تلفن شهری و یا موبایل و... وقت اذان را برای یکدیگر یادآور شوند امام علی(علیه السلام)فرمود: "کسی که در راه اطاعت خدا شخصی را یاری کند، بهترین یاران است".[15]

ه) ابزار عقل و استدلال

بیان استدلالات مختلف و مطالعه و بررسی مسائل اعتقادی اگر به صورت جمعی بوده و استاد خبره‌ای هم ناظر بر جریان باشد چه بسا واکسنی قوی در برابر تمام شبهات موجود باشد و موجب قوت استدلالی گردد. با معرفی منابع معتبر و امین و مطالعه مرور و بحث آنها و یا هر از چند گاهی همچون عصرهای پنج شنبه یا جمعه با گردش معرفتی به همراه جمع دوستانه‌مان مانند رفتن به قبرستان یا امامزاده میتوان به این امر کمک کرد.

و. ابزار احساس و عاطفه

ابراز علاقه به دوست یا دوستان کلید باز شدن قلب آنها برای شما است. امام علی(علیه السلام)فرمود: "دوست راستین کسی است که تو را در برطرف کردن عیب‌هایت راهنمایی کند، در غیابت هوای تو را داشته باشد و تو را بر خودش ترجیح دهد".[16]

2. راهکارهایی برای جذب دوست یا دوستان بی‌نماز یا کاهل‌نماز

1. قبل از هر کاری توان روحی و جسمی و روانی او را در عمل به خوبی‌ها و ترک بدی‌ها مد نظر داشته و فراتر از توانش از او انتظار نداشته باشید.

2. از سخت‌گیری و زیاده‌روی پرهیز نموده و نماز را سهل و آسان جلوه دهید.

3. در هنگام گفتگو در مورد مباحث عقیدتی باید از جدال خصمانه و غرور و خودمحوری به دور بود.

4. صفات پسندیده و نقاط مثبتی که در او هست را مد نظر قرار دهید.

5. در صورتی که وی اقدام به اقامه نماز نمود، او را مورد تشویق قرار دهید.

6. گاهی از او بخواهید عیوب و اشتباهاتتان را خیلی دوستانه برایتان بازگو کند.

7. هرگز وی را سرزنش نکنید امام علی(علیه السلام)فرمود: "هرگاه مرد برادر خود را ناراحت (یا خجالت‌زده) کند او را از دست بدهد.[17]

8. خودمان با اشتیاق و علاقه به احکام دینی اسلام عمل کنیم و همیشه به دستورهای دینی پایبند باشیم.

9. سعی کنید با او در بعضی از تشکلهای مذهبی شرکت کنید. 10. از صمیم قلب برای موفقیت خودتان و برای هدایت او دعا کنید.

11. چه خوب است رفتار شما با او به گونه‏ای باشد که تحت تأثیر اخلاق، عواطف و نحوه برخوردتان قرار گیرد. برای اینکه راهکارهای بیان شده تأثیرگذاری لازم را داشته باشد نیاز است به قواعدی پایبند باشیم.

قاعده اول، خیرخواهی است.

قاعده دوم، احترام به مخاطب و حفظ کرامت و شخصیت و انسانیت او است.

قاعده سوم، شناخت و آگاهی می‌باشید.

قاعده چهارم، ممنوع بودن کنجکاوی بی‌مورد و افراطی در مورد مخاطب است.

قاعده پنجم، کلید فتح مشکلات یعنی صبر است.

قاعده ششم، برخورد ساده اما هنرمندانه با دوست بی‌نماز یا کاهل‌نماز است.

این مطلب را به اشتراک بگذارید :

منبع مطلب : qunoot.net

مدیر محترم سایت qunoot.net لطفا اعلامیه بالای سایت را مطالعه کنید.

جواب کاربران در نظرات پایین سایت

مهدی : نمیدونم, کاش دوستان در نظرات جواب رو بفرستن.