نیروگاه آبی در کجای ایران قرار دارد

نیروگاه آبی در کجای ایران قرار دارد را از سایت هاب گرام دریافت کنید.

نیروگاه‌های برق آبی، بزرگترین منبع انرژی پاک در ایران/سد کارون ۳، نگینی در دل زاگرس

به گزارش خبرنگار گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از اهواز، نیروگاه‌های برق آبی یکی از منابع تولید انرژی‌های تجدید پذیر هستند که نه تنها ارزان محسوب می‌شوند، بلکه نسبت به سایر منابع احیا شدنی، مزیت و بهره وری بهتری دارند.

برق آبی بزرگترین سرچشمه انرژی تجدید پذیر برای تولید برق است که ۲۰ درصد از انرژی جهان را به خود اختصاص می‌دهد و در ایران نزدیک به ۹۸ درصد از منابع احیا شدنی را شامل می‌شود.

آب منبع زیست همه موجودات زنده است و از همین رو در طول تاریخ حاشیه رودخانه‌ها از عمده‌ترین مناطق ایجاد و رشد تمدن‌های بشری بوده اند. کارون یکی از پر آب‌ترین و طویل‌ترین رودخانه‌های ایران است که طول آن ۸۹۰ کیلومتر و وسعت آبریز آن ۶۰ هزار کیلومتر مربع را شامل می‌شود. حوضه آبریز این رود، سال هاست که با عنوان تولید انرژی برق آبی مورد توجه بوده است.

تاکنون چندین سد بزرگ در حوضه آبریز کارون احداث شده، که علاوه بر مهار سیلاب در تولید انرژی برق آبی نیز مورد استفاده قرار گرفته اند. بند و نیروگاه کارون ۳ یکی از بزرگترین و پیچیده‌ترین طرح‌های عمرانی کشور است که پس از انقلاب ۱۳۵۷ اجرای آن با هدف تامین مقداری از برق کشور و کنترل سیلاب‌های طغیانگر و مخرب رودخانه کارون آغاز شد. با آبگیری این سد در آبان سال ۱۳۸۳ دریاچه‌ای به وسعت ۴۸ کیلومتر مربع تشکیل شده است که ظرفیت ذخیره ۳ میلیارد متر مکعب آب را دارد.

نیروگاه کارون ۳ حدودا ۵۰۰ متر پایین‌تر از تکیه گاه راست بدنه سد زیر صخره‌ها و کوه‌های منطقه به صورت زیر زمینی طراحی و ساخته شده است که بزرگترین نیروگاه ایران و از عظیم‌ترین نیروگاه‌های زیر زمینی جهان محسوب می‌شود و ۲ هزار و ۲۸۰ مگاوات ظرفیت تولید برق دارد. این محل همچنین به گونه‌ای طراحی شده که قابلیت توسعه تا ۳ هزار مگاوات را دارا است.

تولید سالانه بیش از ۴ هزار گیگاوات ساعت انرژی

آرمان جعفری، مدیر تعمیرات و نگهداری نیروگاه سد کارون ۳ با بیان اینکه این مکان از پی، ۲۰۵ متر ارتفاع دارد، گفت: ۶۰ کیلومتر طول دریاچه و ۳ میلیارد متر مکعب حجم مخزن است که بر این اساس جزو سد‌های بزرگ کشور محسوب می‌شود و از سال ۸۳ تاکنون بیش از ۱۰ سیلاب با دبی بیش از ۲ هزار متر مکعب در ثانیه را مهار کرده است.

او در خصوص نیروگاه سد کارون ۳ افزود: ۸ واحد ۲۵۰ مگاواتی در این محل مستقر است که مجموعا یک نیروگاه ۲ هزار مگاواتی را تشکیل می‌دهند و در طول سال با تولید بیش از ۴ هزار گیگاوات ساعت انرژی جزو نیروگاه‌های بزرگ کشور محسوب می‌شود.

جعفری با اشاره به قابلیت جُنگ کنترل نیروگاه سد کارون ۳ بیان کرد: این ویژگی باعث می‌شود نیروگاه به صورت شناور در شبکه قرار بگیرد و در کمترین زمان ممکن با کمترین لختی، نسبت به تغییرات فرکانش واکنش نشان داده و بتواند فرکانس را اصلاح نماید. همچنین خود راه انداز بودن شبکه از دیگر ظرفیت‌های این محل است و زمانی که شبکه کشور را از دست بدهیم یا اصطلاحا «بلک اوت» رخ دهد، این نیروگاه می‌تواند از واحد‌های خود شروع به انرژایز کردن شبکه به صورت بخش بخش کند و شبکه کشوری را به حالت پایدار برساند.

مزیت نیروگاه‌های برق آبی چیست؟

رضا پورسعید، مدیر فنی مهندسی سد نیروگاه کارون ۳ با تاکید بر این نکته که بر اساس آمار‌ها حدود ۲۰ درصد از انرژی تولیدی کشور از سوی نیروگاه‌های برق آبی تولید می‌شود، گفت: در کشور ما نیز برق مصرفی در فصل تابستان بیش از ۱۵ درصد از این طریق فراهم می‌شود، که اهمیت و جایگاه برق آبی را نشان می دهد.

او در خصوص ویژگی‌هایی که نیروگاه‌های برق آبی نسبت به سایر نیروگاه‌ها از جمله حرارتی، بخار و سیکل ترکیبی دارند، افزود: وابسته نبودن نیروگاه‌های برق آبی به سوخت و انرژی‌های دیگر جهت راه اندازی پایین است، هزینه راه اندازی، راندمان بالای ۸۰ تا ۹۰ درصد، عمر تجهیزات بالا بودن عمر تجهیزات از مزیت‌های این دست نیروگاه‌ها بوده، ضمن آنکه در مدت زمان کوتاهی وارد مدار شده و می‌توانند به کنترل ولتاژ، کنترل فرکانس و توان شبکه کمک کنند.

شکستن رکورد ۱۴ ساله تولید انرژی در نیروگاه کارون ۳

سید حمید صالحی مدیر عامل سد کارون ۳ در گفتگو با خبرنگار ما با اشاره به بارندگی‌های خوب پارسال در خوزستان، گفت: ما توانستیم نهایت بهره را از این بارش‌ها برده و رکورد ۱۴ ساله تولید انرژی را بزنیم که موفقیتی برای نیروگاه کارون ۳ و سازمان آب و برق خوزستان بوده است.

خصوصیات نیروگاه برق آبی سد کارون ۳

فیضی معاون بهره برداری نیروگاه سد کارون ۳، هدف از احداث این محل را کمک به تولید انرژی برق آبی کشور به میزان ۴ گیگاوات ساعت بیان داشت و اظهار کرد: از قابلیت‌های منحصر به فرد این مکان می‌توان به کمترین میزان خروج اضطراری، اطمینان بالای نیروگاه و همچنین قابلیت کنترل فرکانس اشاره کرد که کمک شایانی به شبکه برق کشور می‌کند و اگر به هر دلیلی تعادل بین تولید و مصرف متغیر باشد می‌تواند با کاهش یا افزایش مقادیر توان با تنظیم فرکانس شبکه برق کشور نقش مهمی را ایفا کند.

او افزود: این نیروگاه دارای یک پست استراتژیک است که ۷ خط ارتباطی شبکه ۴۰۰ کیلو ولت را پوشش می‌دهد و تقریبا پخش بار بین جنوب و جنوب غرب کشور را بر عهده دارد. نیروگاه برق آبی سد کارون ۳ همچنین در شرایط اوج مصرف می‌تواند به تولید روزانه بالغ بر ۲۰ هزار مگاوات که رقم بسیار خوبی است مبادرت ورزد و به صورت مداوم حتی در شرایط پیک نیز روند تولید را متوقف نکند.

مهار آب‌های خروشان کارون همگام با تولید انرژی پاک برق آبی

ساخت سد به منظور مهار آب‌های خروشان کارون موجب شد تا تولید انرژی پاک برق آبی نیز رونق یابد. ۱۵ میلیون متر مکعب حفاری و سنگ برداری در بند کارون ۳ که قریب ۲ میلیون متر مکعب آن زیر زمینی بوده، یکهزار کیلومتر حفاری، تزریق و احداث پرده آب بند در سطحی معادل ۳۲۵ هزار متر مربع و نصب تجهیزات هیدرو مکانیک و الکترومکانیک به وزن بیش از ۳۳ هزار تن حکایت از حجم عظیم عملیات اجرایی در این طرح دارد.

ساخت سد کارون ۳ نه تنها موجب کاهش زیان به زمین‌های کشاورزی و خسارت کمتر به کشاورزان شد، بلکه سالانه نزدیک به ۴ هزار گیگاوات ساعت برق نیز تولید می‌شود که موجب شده تا نیرگاه کارون ۳ نقش مهمی را در پایداری شبکه برق جنوب و جنوب غرب کشور ایفا کند.

گزارش از ساسان ناصری زاده

انتهای پیام/ن

منبع مطلب : www.yjc.ir

مدیر محترم سایت www.yjc.ir لطفا اعلامیه سیاه بالای سایت را مطالعه کنید.

نیروگاه آبی

نیروگاه آبی

مزایا و معایب نیروگاه آبی

مزایا و معایب نیروگاه آبی به ترتیب زیر می باشد:

مزایا: 

1)عمر مفید این نیروگاه ها بیش از ۵۰ سال است و تا ۱۰۰ سال هم می رسد و در مقایسه با عمر نیروگاه هایبخار (حدود ۲۵ تا ۳۰ سال) بسیار زیاد است.

2)پایداری این نیروگاه ها در مقایسه با نیروگاه های بخاری بسیار بالا ست وبا گذشت زمان، بازده این نیروگاه ها تغییر نمی کند.

3)هزینه نگهداری این نیروگاه ها بسیار پایین است.

4)در این نیروگاه ها هیچ گونه آلودگی ناشی از گازهای حاصل از احتراقوجود ندارد و از این نظر مشکلی را برای محیط زیست ایجاد نمی کند.

5)هزینه تولید انرژی نیروگاه های بخار با تغییر ضریب قدرت بار، متغیر است اما این هزینه در نیروگاه های آبی به تقریب مستقل از ضریب قدرت بار است.

6)باعث جلوگیری از سیل ها و سیلا ب های فصلی (با ایجاد سد) می شود.

7)با ایجاد مخزن آب در پشت سد، زمین های اطراف این مخزن به صورت زمین های حاصلخیز و کشاورزی در می آید.

8)حفظ محیط زیست و عدم آلودگی فضای منطقه.

9) گرچه سرمایه موردنیاز برای ظرفیت هر وات برق آبی، بین یک تا 3/5 دلار تخمین زده شده است.اما هزینه‏های جاری برق‏آبی بسیارناچیز است. مزیت دیگر این نیروگاه‌ها آن‏است که می‏توانند خیلی سریع شروع به‌کار کنند و یا به سهولت از مدار خارج شوند. بنابراین برای تولید در ساعات پیک بسیار مناسب هستند.

معایب:

1) طولانی بودن زمان ساخت.

2) نیاز به هزینه زیادی دارد.

3) محدودیت محل مناسب جهت احداث سد.

انرژی آب

استفاده از نیروگاه آبی

در سیستم تولید برق میتوان برای تامین بار پیک متوسط و پایه و یا ترکیبی از بارها از نیروی آب استفاده کرد، که این عملیات تناوبی را می توان با افزودن آب به سیستم انجام داد. به منظور به حد اقل رساندن هزینه بهره برداری از سیستم بهترین زمان برای استفاده از نیروگاه آبی زمان پیک بار است.  با مقایسه انجام شده در ایالت متحده در سال1982 دیده شده که اگر از نیروگاه آب در زمان پیک استفاده کنیم حدود1100000دلار صرفه جویی خواهیم داشت.(البته در این مقایسه فقط هزینه بهره برداری درنظرگرفته شده است )

انواع نیروگاه های آبی

—انواع نیروگاه های آبی به شرح زیر می باشد : 

الف)نیروگاههای آبی در رودخانه های دائمی:

 1) یک نیروگاه معمولی از این نوع قادر به ذخیره سازی وتنظیم برق تولیدی نیست. در این نیروگاه ها توان خروجی در هر زمان تابع جریان ورودی رودخانه است. نمونه هایی از این نیروگاه ها را می توان در پروژه های کشتیرانی سدهای انحرافی و نیروگاههای برق در مسیر کانال های آبیاری دید.

2) یک نیروگاه مخزنی در صورتی که از جریان ورودی رودخانه استفاده کند می تواند به عنوان نیروگاه آبی با جریان دائمی باشد. از نمونه های دیگر این نیروگاه ها می توان به نیروگاه هایی که مخزن تنظیمی آنها برای کنترل سیل و اهداف غیر برقی احداث شده نام برد.

نیروگاه های آبی در رودخانه های دائمی را می توان در تامین بار پایه بکار برد. 

ب) نیروگاه های آبی بامخزن تنظیم روزانه:

نیروگاه هایی که ذخیره آب در مخازن آنها محدود است و آب موردنیاز برای این نیروگاه هابه طور روزانه ویا هفتگی تامین می شود.

ج) نیروگاههای مخزنی:

نیروگاه هایی هستند که مخزن آنها توانایی تنظیم فصلی را دارند. در این نیروگاه ها می توان دبی فصلی را به منظور نزدیک شدن به الگوی تقاضای فصلی تنظیم کرد. از ذخیره برق این نیروگاه ها برای بهبود تولید در نیروگاه های پایین دست استفاده می شود.

— د) نیروگاهها با مخازن پمپازشده :

این نیروگاه ها با هدف تبدیل انرژی ذخیره شده در زمانهای بار کم  به انرژی برق مورد نیاز در زمان بار پیک ساخته می شود.— شامل دو نوع هستند:

—  1)نیروگاههای جریان بسته که از یک مخزن در کناریک نیروگاه مورد استفاده—  قرار می گیرد.

 2)نیروگاههای پمپاژ به عقب که از دو مخزن برای انتقال و ذخیره سازی استفاده می شود.

اجزای نیروگاه آبی

برای آنکه بتوان از آب برق گرفت سه جزاصلی باید تامین شوند :

1. فشار یا ارتفاع آب 2. یک مجرا برای انتقال آب 3. نیروگاه

که برای در اختیارداشتن این سه جزبخش های زیر مورد نیاز است.

1. سد:  دوعمل اصلی انجام می دهند:

الف)تامین ارتفاع برای چرخاندن توربین

ب) تامین مخزنی که یک الگوی مصرف روزانه یا فصلی را پاسخگو باشد.

نیروگاه ها را می توان برای سدهای ساخته شده و یا در حال ساخت طراحی کرد، که در این صورت باید دقت شود تا مشکلی برای پایداری سد پیش نیاید.

2—. مخزن:  فضای پشت سد را مخزن می گویند و ظرفیت مخزن حجم آبی است که پشت آن جمع شده ، که شامل دو بخش زنده و مرده است.

—بخش زنده: بخشی است که قابل دسترسی برای رفع نیاز هاست.

 بخش مرده: بخشی است که قابل دسترسی نمی باشد و شامل رسوبات می شود.

نیروگاهای دائمی مخزن ندارند.

3. آبگیر:  سازه ی آبگیر آب را مستقیما از مخزن گرفته و به لوله های تحت فشارهدایت می کنند و از شیرها برای کنترل جریان آب به سمت توربین استفاده می شود.

آشغال گیرهایی برای جلوگیری ازورود مواد خارجی به مجرای آن نصب می شود.— اگر نیروگاه کنار سد ساخته شود آبگیرآن بخشی از سد است اما وقتی نیروگاه کنار سد نیست باید یک آبگیرمستقل برای آن 

ساخته شود.

4. لولههای تحت فشار : —این مجرا آب را از آبگیر گرفته و به سمت توربین منتقل می کند. وقتی نیروگاه بخشی از سد باشد این مجرا یک مسیر ساده از میان سد می باشد و در جایی که نیروگاه از سد فاصله داشته باشد یک لوله  یا تونل مورد نیاز است.

—5. مخزن تعادل: مخازن تعادل در آبگذر ها بدین منظور قرار داده می شود تا اثرات ضربه قوچ راکاهش دهد.اثرضربه قوچ به صورت موج هایی در لوله تحت فشار بین مخزن و توربینمی باشد.

مخازن تعادل اغلب در طرح هایی بافشار آبی متوسط و زیاد ضروری است. بخصوص در جاه هایی که فاصله نیروگاه ومخزن زیاد باشد.

 6. موتورخانه :— ازتوربین ها و واحدهای تولید نیرو و وسایل کنترل و وسایل جانبی و گاهی ساختمان ها و محوطه سرویس محافظت می کند.

بزرگترین نیروگاه های آبی در جهان

نیروگاه های آبی در ایران

منابع:

گردآوری شده توسط دپارتمان پژوهش شرکت پاکمن

صفحه مهندسی مکانیک

منبع مطلب : www.packmangroup.com

مدیر محترم سایت www.packmangroup.com لطفا اعلامیه سیاه بالای سایت را مطالعه کنید.

جواب کاربران در نظرات پایین سایت

مهدی : نمیدونم, کاش دوستان در نظرات جواب رو بفرستن.