چرا ناصر خسرو دعوت وزیر را نپذیرفت؟

چرا ناصر خسرو دعوت وزیر را نپذیرفت؟ را از سایت هاب گرام دریافت کنید.

فصل هشتم

خوآزمایی درس 20

1- معادل امروزی عبارات زیر را بنویسید : بخواستم رفت: می خواستم بروم ، بر نشین: سوار شو ، در رویم: داخل شویم.

2- چرا ناصرخسرو دعوت وزیر را نپذیرفت ؟ زیرا اندیشید که اگر وزیر او را با سر و وضع نا مناسب ببیند خجالت خواهد کشید او را فردی بدبخت و معمولی خواهد دانست.

3- بیت مشهور فردوسی : « چنین است رسم سرای درشت / گهی پشت زین و گهی زین به پشت » با کدام قسمت متن ارتباط معنایی دارد ؟ با بند پایانی درس.    

4- ناصرخسرو از حوادثی که برایش پیش آمده است ، چه استفاده ای می کند ؟

این نتیجه را می گیرد که انسان در برابر حوادث ناامید نباید شد زیرا هر سر بالایی یک سراشیبی دارد .

5-حرف « ک » در خُرجینک به چه معنی است ؟ دو نمونه ی دیگر از این کاربرد را در درس بیابید .

در معنی کوچکی و تصغیر است.                درمک / دمک

قسمت دوم خودآزمایی درس 20 (پرستو در قاف)

1- چرا نویسنده نام سفر نامه ی خود را « پرستو در قاف » گذاشته است ؟

نویسنده قصد داشته اظهار تواضع و فروتنی کند زیرا خود را مثل پرستوی ضعیفی می بیند و خانه ی خدا را چون کوه قاف و اشاره ای نیز به منطق الطیر عطار نیشابوری دارد.

2- چرا نویسنده معتقد است که در مدینه می توان عطر بال فرشتگان را حس کرد ؟

زیرا مدینه شهری است که روزگاری پیامبر در آن زندگی می کردند و فرشتگان وحی بر وی نازل می شدند.

3- دو نمونه ی « جان بخشی به اشیا » ( تشخیص ) را در متن پیدا کنید.

کم کم شهری سپید پوش به استقبالمان می آمد - چه قدر دلم می خواهد مدینه را بغل کنم.

4- مقصود نویسنده از جملات « بوی مدینه می آید ؛ این را از نم نم باران فهمیدم » چیست ؟

یعنی به علت ریزش باران بر خانه ها ی گلی بوی شهر مدینه به مشام می رسد.و شاید می خواهد به علت نزدیکی به شهر دل های حجاج منقلب شده و اشک می ریزند .                                                

5- مقصود نویسنده از جمله ی « و تقدیر چنین شد که اینک نیز آفتاب ، سنگ مزارش باشد » چیست ؟

دست سرنوشت الهی چنین خواست که سنگ قبر نداشته باشد و آفتاب سورزان مدینه سنگ مزار اوست .

6- جمله ی « می خواهم بحر را در کوزه ای بریزم » یعنی چه ؟ این جمله یادآور کدام بیت مولوی است ؟

یعنی می خواهم آن همه عظمت را در چند سطر خلاصه کنم و این کار ناشدنی است.

گر بریزی بحر را در کوزه ای             چند گنجد؟ قسمت یک روزه ای

7- در درس قبل که گزیده ای از سفرنامه ی ناصرخسرو است دارای نثر تاریخی است و واژه ها و اصطلاحات بکارگرفته شده، به راحتی قابل فهم نیست ولی در سفرنامه ی امروزی(پرستو در قاف) به دلیل کاربرد نثر امروزی به راحتی قابل فهم است.

خودآزمایی درس 21

1- هلن کلر پس از بیماری به وسیله ی کدام یک از حواس پنج گانه ی خود با جهان خارج ارتباط داشت ؟ لامسه       

2- منظور کلر از این جمله ها « در این راه بارها به عقب می لغزیدم ، کمی جلو می رفتم سپس امیدوار می شدم » چیست ؟

منظور هلن کلر این است که دشواری ها و رنج های زیاد تحصیلات دانشگاهی بارها مرا خسته و افسرده می کرد امّا با سختی و کوشش همه ی موانع را از سر راه بر می داشتم و پیشرفت می کردم .

3- نویسنده چه چیزهایی را برای خود نور خورشید و بهشت دانسته است ؟ کتاب / ادبیات

4- دو تن از چهره های روشن دل را که به پشتوانه ی همت و اراده ی خویش آثاری ارزشمند از خود به جا نهاده اند ، نام ببرید . دکتر خزائلی، رودکی ، طه حسین ، لویی بریل( مخترع الفبای نابینایان.)

5- شرح حال یک « جانباز » را بنویسید و در کلاس بخوانید. به عهده دانش آموز.

خودآزمایی درس 22

1- نویسنده نخستین بار کدام شعر نیما را از زبان شاعر شنیده است؟    شعر«آی آدم ها »         

2- نویسنده در کجا همسایه ی نیما شده بود؟ شمیران

3- به نظر جلال ، فریاد نیما را در کجا می توان شنید؟ در اشعارش

4- منظور از جمله ی « هم چون مروارید در دل صدف کج و کوله سال ها بسته ماند » چیست؟

با وجود اینکه فرد بزرگ و شایسته ای بود سال ها در جامعه ناشناخته ماند. مروارید ( نیما ) صدف کج و کوله ( زندگی سخت دنیا ) سال ها بسته ماند. ( اسیر زندگانی دنیا بود ) .

5- یکی از ویژگی های نثر آل احمد ، کوتاهی جملات است . دو بند از درس که این ویژگی را نشان می دهد بیابید.

آخرین بند درس این ویژگی رابه خوبی نشان می دهد.

منبع مطلب : adabi1391.blogfa.com

مدیر محترم سایت adabi1391.blogfa.com لطفا اعلامیه بالای سایت را مطالعه کنید.

چرا ناصرخسرو دعوت وزیر را نپذیرفت

پاسخ تمرین های درس سوم فارسی 1 دهم درس سفر به بصره

کارگاه متــن پژوهــی

قلمرو زبانی (صفحه ی ۱۴ کتاب درسی)

1- معانی مختلف واژۀ «فضل» را با توجه به متن درس بنویسید.

به معنی دانش ←← هم از اهل فضل بود

به معنی کمال و فضیلت ←← مردی اهل بود و فضل داشت از شعر و ادب

به معنی: بخشش و رحمت ←← از فضل و رحمت کردگار نا امید نباید بود.

2- جدول زیر را کامل کنید.

واژه

مترادف

هم‌خانواده

کَرَم

جوانمردی، لطف، بخشش، فضل

کریم، کرامت، اکرام

اِنعام

هدیه، پاداش دادن

نعمت، نعیم، مُنعِم

فِراغ

آسایش، راحتی

فراغت، فارغ

3- در زبان فارسی، کلمه ای اهمّیّت املایی بیشتری دارد که یک یا چند حرف از حروف شش گانۀ زیر در آن باشد: اکنون از متن درس، واژه‌هایی را که این نشانه‌ها در آنها به کار رفته‌اند، بیابید و بنویسید.

ء، ع

ت، ط

ح، ه

ذ، ز، ض، ظ

ث، س، ص

غ، ق

عاجز

متوازع

احوال

غرض، عذر

تصور، مسلخ

قرض

رقعه

اطلاع

اهلیت

منظر، زیادت

اثر

فراغ

4- واژه‌ها در گذر زمان، دچار تحوّل معنایی می‌شوند؛ برای پی بردن به این موضوع، معنای واژه‌های مشخّص شده را، با کاربرد امروزی آنها مقایسه کنید.

* ما را به نزدیک خویش بازگرفت   معنی گذشته: نگه داشت.           معنی امروزی: پس گرفتن

* به مجلس وزیر شدیم                 معنی گذشته: رفتیم.                معنی امروزی: فعل اسنادی است و حالتی را نشان می‌دهد.

* شوخ از خود باز کنیم.              معنی گذشته: پاک کنیم              معنی امروزی: بگشاییم. باز کردن.

5- کاربرد معنایی پسوند «ــَـک» را در هر یک از واژه‌های زیر بنویسید.  

   * خورجینک: کوچک و ناچیز بودن.           * دَمَک                  * درَمک

قلمرو ادبی (صفحه ی ۱۴ کتاب درسی)

1- در متن درس، نمونه‌ای از تشبیه بیابید و ارکان را مشخص کنید.

چون به بصره رسیدیم، از برهنگی و عاجزی به دیوانگاه ماننده بودیم. مشبه: یم {ما} - مشبه به: دیوانگان - وجه شبه: برهنگی و عاجزی - ادات تشبیه: در مفهوم فعل «ماننده بودیم» موجود است. (حذف شده)

2- دو ویژگی نثر ناصرخسرو را بنویسید و برای هر یک، از متن درس نمونه‌ای بیاورید.

الف) کوتاهی جملات: چون وزیر بشنید، مردی را با اسبی نزدیک من فرستاد که «چنان که هستی برنشین و نزدیک من آی» من از بدحالی و برهنگی شرم داشتم و رفتن مناسب ندیدم. - می‌خواستم که در گرمابه روم، باشد که گرم شوم که هوا سرد بود و جامه نبود.

ب) سادگی: ما به گوشه‌ای باز شدیم و به تعجب در کار دنیا می‌نگرستیم.

ج) استفاده از عبارت‌ها و جمله‌های عربی: بحق الحق و اَهله

قلمرو فکری (صفحه ی ۱۵ کتاب درسی)

1- چرا ناصرخسرو دعوت وزیر را نپذیرفت؟

به دو دلیل: 1- تنگدستی و نداشتن لباس مناسب که باعث شرم او می‌شد. 2- این که وزیر به شایستگی‌های وی پی‌ ببرد.

2- معنا و مفهوم عبارت های زیر را به نثر روان بنویسید.

* دست تنگ بود و وسعتی نداشت که حال مرا مرمّتی کند. فقیر بود و توانایی مالی نداشت تا بتواند اوضاع مرا بهبود بخشد.

* چون بر رقعۀ من اطلاع یابد، قیاس کند که مرا اهلیّت چیست. وقتی نامۀ مرا بخواند به شایستگی من پی ببرد.

3- بیت زیر، با کدام قسمت درس، ارتباط معنایی دارد؟                                     

«چنین است رسم سرای درشت        گهی پشت بر زین، گهی زین به پشت»  

                                                    فردوسی

قسمتی از درس که ابتدا وقتی وارد حمام شدند آن‌ها را بیرون کردند و درست بیست روز بعد با نهایت احترام از آنها پذیرایی کردند و به آنان احترام گذاشتند. «بعد از آن‌جا که حال دنیاوی ما نیک شده بود و هر یک لباسی پوشیدیم روزی به در آن گرمابه شدیم که ما را در آن‌جا نگذاشتند چون از در رفتیم، گرمابه‌ بان و هر که آن‌جا بودند همه بر پای خاستند و بایستادند.»

4- چگونه از پیام نهایی درس می‌توانیم برای زندگی بهتر بهره بگیریم؟

از سختی‌ها و مشکلاتی که در زندگی پیش می‌آید نباید شکایت کرد؛ باید به رحمت و بخشش خداوند امیدوار بود. با توکل به خداوند بزرگ، می‌توان بر سختی‌ها چیره شد.

5- ناصر خسرو در توصیف وزیر به کدام ویژگی‌‌های او اشاره می‌کند؟

مردی اهل و ادیب و فاضل و نیکومنظر و متواضع و متدین خوش سخن

همچنین پاسخ سایر فعالیت های دروس فارسی 1 دهم را از لینک های زیر ببینید :

حتما نظر بدهید زیر هر کدام .با تشکر

منبع مطلب : www.asemankafinet.ir

مدیر محترم سایت www.asemankafinet.ir لطفا اعلامیه بالای سایت را مطالعه کنید.

جواب کاربران در نظرات پایین سایت

مهدی : نمیدونم, کاش دوستان در نظرات جواب رو بفرستن.